Qərb Azərbaycanda dindarlarla manipulyasiyaya çalışır
Gülnara İnanc
`Ethnoglobus.az` Beynəlxalq online informasiya analitik mərkəzinin və
Rusiyanın «Lev Gumilyov » mərkəzinin Bakı nümayəndəliyinin direktoru
Oktyabr ayında Azərbaycanda keçiriləcək prezident seçkiləri ölkədəki siyasi qüvvələri aktivləşməyə məcbur edir. Həm xarici, həm də seçkilərdə iştirak etməyi nəzərdə tutan daxili siyasi qüvvələr İslam amilinə istinad etmək cəhdləri, siyasi İslamın aktivliyi müşahidə olunur.
Mövzunu Rusiyanın «Lev Qumilyov» mərkəzi üçün eksklüziv müsahibəsində Azərbaycan İslam Partiyası sədrinin (AİP) siyasi məsələlər üzrə müavini Hacı Akif Heydərli şərh edir.
-AİP prezident seçkilərinə necə hazırlaşır?
Parlament və prezident seçkiləri hər bir siyasi partiyanı düşündürən və ciddi hazırlıq görməyi tələb edən siyasi-ictimai hadisədir. AİP də tərəfdarlarını xalqımızın bu taleyüklü məsələsinə hazırlaşdırır.
Bu ərəfədə bəzi partiyalar imitasiya xarakterli struktur dəyişiklikləri aparır. Siyasi partiyaların ictimai fikrə təsiri olmadığı təqdirdə gəlişigözəl bəyanatalara daha çox yer verirlər, bununla mətbuat vasitəsilə cəmiyyətin diqqətini cəlb etməyə çalışırlar.
Azərbaycandakı siyasi partiyaların və onların nümayəndələrinin bir qismi müxtəlif cəbhələrdə, bloklar və ya partiyalar daxilində əvvəllər də prezident və parlament seçkilərində iştirak ediblər. Onlardan bir qismi iqtidarda da olub.
İndiki hakimiyyətin də ictimai rəyi öz xeyrinə yönəltməyə çalışan imitasiya xarakterli yolçəkmə, strateji əhəmiyyətə malik olmayan və ya insanların sosial həyat tərzinə nəzərəçarpacaq dərəcədə müsbət təsir etməyən yeni obyektlərin inşası, təmtəraqla istifadəyə verilməsi hakimiyyətdə dayanmaq maraqlarından başqa bir şeyə xidmət etmir, imitasiya xarakterlidir.” “Quruculuq işləri” daha çox dövlət büdcəsinin talanması üçün şərait yaratmaqla, həm də milli sərvətin əlavə və ucuz xərclənməsi hesabına başa gəlir. Amma reallıqda ölkədə vətəndaşların adi insani hüquqlarının məmurlar tərəfindən aşkarcasına pozulması və ali hakimiyyət orqanlarının belə haqsızlıqları dəstəkləməsi, ciddi ölçülərin götürülməməsi onu deməyə əsas verir ki, iqtisadi inkişafı şərtləndirilməli belə amillər əslində xalqın maraq və mənafeyinə xidmət etmir.
Qeyd etməliyəm ki, Azərbaycan xalqı 15 il əvvəlkindən fərqli düşünür və bir qədər də demək olar ki, siyasiləşib. Bu, əlbəttə tarixi zərurətdən doğur. Demokratik prinsiplərin əsas aparıcı amili xalq hakimiyyətidir. Əvvəllər xalqımız çox aldadılıb. Nəticədə seçkilərdən əvvəl insan haqları, vətəndaş hüqüqları barədə verilən vədlər həyata keçirilməyib. Bütün bunlardan nəticə çıxarmayana qədər xalq dövlətin və hakimiyyətin mənbəyi, sahibi olmaq kimi zəruri prinsipial mövqeyini geri qaytara, reallaşdıra bilməz.
Təəssüf ki, müxalif partiyalar cəmiyyətin narazı üzvlərinin arxasınca qaçmaqla güc sahibi olmaları fikrini yaratmaq istəyirlər. Hakimiyyət isə qeyri-qlobal narazılıq hallarını və subyektlərini tez ram edə və işləri hətta bəzi məmurları qurban verməklə yoluna qoya bilir. AİP isə digər siyasi qurumlardan fərqli olaraq narazı qüvvələrin deyil, əqidəli, hətta əqidəsi uğrunda canından keçməyə hazır olanların partiyasıdır. Siyasi partiya olaraq seçkilərə gedəcəyimiz təqdirdə yalnız öz üzvlərimizə deyil, İslami-mənəvi-əxlaqi dəyərləri cəmiyyətin aparıcı gücü hesab edənlərə də arxalanmağı nəzərdə tuturuq. Seçkilərdə xalqın etimadı böyük rol oynayır. AİP istər parlament , istərsə prezident seçkilərində müstəqil olaraq iştirak etməsə də, bloklarda bu addım atılmışdır.Sadəcə deyə bilərik ki, təcrübəmiz vardır.
Hazırki tarixi şərait və xalqımızın maraqları bizim seçkilərdə iştirakımızı zəruri edir. Müasir çağırışları nəzərə alaraq, AİP prezident seçkilərində təşəbbüs qrupu şəklində iştirak edə bilər.
Siyasi partiyalar, müxalif qüvvələr, hakimiyyətə iddialı şəxslər islamçılığın ədalətli hakimiyyət tələbi baxımından cəmiyyətin nüfuzunu qazanmaq üçün mühüm amil olduğunu bilərək inanclı təbəqəni ətraflarında birləşdirmək marağındadırlar. Bu baxımdan hətta aparıcı siyasi partiyaların daxili strukturlarında inanclı insanlarla qruplaşdırılan şöbələr yaradılır. Bununla onlar dindar amilindən bəhrələnmək istəyirlər.
Şübhəsiz ki, bu istəklərin hamısı reallığı nümayiş etdirmir. Təcrübə göstərir ki, mövcud olduğu 20 il ərzində heç bir daxili və xarici diqtəyə getməyən AİP cəmiyyətdə nüfuz və etimad qazanıb. Cəmiyyətin əksər üzvləri ərazi bütövlüyünün, dövlətçiliyin, müstəqilliyin təmin edilməsində İslam əqidəsinə sarınanlar və onların təəssübünü çəkərək ətrafında birləşməklə həlledici mövqe nümayiş etdirmək olar. Cəmiyyət, onun intellektual və tərəfsiz təbəqəsi də bunu qəbul edir və ümidlidir. Hər bir vətəndaş da xalqın maraq və mənafeyinə xidmət edən, ona sağlam gələcəyi vəd edən qüvvəni gücləndirməlidir.
-Partiya prezident seçkilərində hansı formada iştirak edəcək?
-AİP rəsmi dövlət qeydiyyatından keçmədiyindən prezident seçkilərinə rəsmi qurum kimi gedə bilməyəcək. Amma bu, onu seçicidən məhrum edə bilməz. Əslində seçkinin nəticələri də seçicidən, onun seçimindən və bu seçimini sonadək dəstəkləməkdən asılıdır. Əgər seçkilər şəffaf keçiriləcəksə, seçici uğrunda mübarizə əsas işimiz olacaq. Seçici uğrunda mübarizəmiz digər partiyalardan fərqlənir. Bizim ideyalarmız, planlarımız, istək-arzularımız bütün insanların ürəyindən xəbər verəcək məncə. Doğrudur,yeni yaranan bəzi bloklarda İslamçılıq amili aparıcı xətt kimi ortaya qoyulur. Onlar da cəmiyyətin istəklərindən qaynaqlanırlar. Belə hərəkatlar ümumi məqsədlərimiz üçün də faydalıdır.
AİP-in prezident seçkilərində öz namizədi də ola bilər, amma onun bizim partiyanın fəaliyyətdə olan üzvü olması vacib deyil. Həmin şəxsin əqidəsi və fəaliyyəti İslam əxlaqı ilə uyğun gəlməlidir. AİP bu gün hakimiyyətdə təmsil olunan şəxsin də namizədliyini dəstəkləyə bilər, müxalifət partiyasının da. Seçici bazasına əsaslanaraq, seçkiləri boykot da edə bilər. Məqsədimiz çoxmilyonlu seçici dəstəyini almaq, gələcək hakimiyyətin başında kimin olacağına həlledici nöqtədə dayanmaqdır.
İslami dəyərlərin əsas olduğu bir blokda birləşmək də məqsədimizə nail olmağın əsas vasitəsi ola bilər. Xalqın taleyinin həlledici təsir imkanlarını nəzərə alıb, bu ideya ilə hərəkət etmək də zəruri hal ola bilər.
— Müxalifət əhalinin narazı hissəsini ardınca aparmaq gücündə deyil. Belə bir şəraitdə dindar olmayan,iqtidardan narazı vətəndaşı AİP arxasınca necə aparacaq?
-Orduda ən son qətlə yetirilmiş əsgərin anası yanvarın 12-də keçirilən etiraz aksiyası ilə bağlı hadisədən siyasi məsələlər üçün istifadə etməməyə çağırmışdı. Çünki xalq bütün siyasi partiyaların öz konyuktur maraqlarına ximət etməsini başa düşür. Bu, xalqın qələbəsidir. Artıq vətəndaş imitasiyalara uymur.
AİP heç vaxt özünü reklam üçün ictimai hadisələrdən, bədbəxt sonluqla bitən neqativliklərdən siyasi məqsədləri üçün istifadə etməyin tərəfdarı olmayıb, başqa sözlə kiminsə bədbəxtliyiüzərində xoşbəxtlik qurmaq əsl xoşbəxtlikdən uzaqdır. Azərbacanda inanclı insanların sayı artır. 10 il əvvəl aparılan sorğulardan əhalinin yalnız 2-3 % dindar olduğu ortaya çıxırdı. Son sorğulara görə isə bu rəqəm on dəfəyə yaxın artıb.
Lakin bu, xalqımızın, o cümlədən onun narazı hissəsinin inanclı insanlarla birləşərək hakimiyyətin dəyişməsini tələb etməsi anlamına gəlmir. Xalq haqqa tapınmasa, haqq yolunu tapmaz. Buna görə də AİP həm də maarifçilik xəttini yürüdür, alimlərimizə, imanlı ziyalılarımıza ümidimiz böyükdür. Elmlə imanı birləşdirmək, bir də dünyaya pak siyasət təqdim etmək qələbəninqazanılmasını və dayanıqlı hakimiyyəti şərtləndirən əsas amildir. Cəmiyyətimiz korrpusiya, rüşvətxorluq, yalançılıq, ucuz vədlərdən bezib və İslamda da bunlar əxlaqa zidd hallar sayılır. Elə bir hakimiyyət yaratmaq, dövləti elə bir qüvvəyə etibar etmək lazımdır ki, buna görə hər bir vətəndaş seçiminə görə mənəvi cavabdehlik daşımasını dərk etsin vədövlətçiliyin qorunmasında onu etibar etdiyinə səmimi şəkildə itaət etsin və arxasında dayansın.
-Nədən AİP-in ötən ilin sonuna nəzərdə tutulmuş qurultayı keçirilmədi?
-AİP-in qurultayında ölkə dindarlarının hazırda haqsız həbsdə olan hacı Mövsüm Səmədovun liderliyini dəstəkləyəcəyinə ümidimiz vardı. Hazırda partiya sədri həbsdədir və yenə də yeganə namizədimiz M.Səmədov olacağına şübhəmiz yoxdur. Bu mənada qurultay hələ ki, təxirə salınır. Prezident seçkilərinə qədər AİP sədrinin azadlığa çıxacağına ümid edirik. Biz indi də M.Səmədovu mənəvi cəhətdən azadlıqda qəbul edirik.
Partiyanın dövlət qeydiyyatı məsələsi üçün məhkəməyə müraciət edəcəyik. Ədliyyə nazirliyinin qarşısında etirazlarımızı bildirəcəyik. Ümidvaram ki, AİP-in qeydiyyatdan keçməsinə nail olacağıq.
-Belə bir fikir var ki, AİP-in qurultayı keçirilərsə, partiyada parçalanma yarana bilər…
-AİP-in öncəki qurultaylarında sədrliyə həmişə bir neçə namizəd olub. Qurultaylardan sonra nə zamansa parçalanmalarla üzləşmişik, amma bu, həmin insanların əqidəsindən dönməsi demək deyil. Parçalanma arzuolunan hal olmasa da hər halda hər bir partiya üçün başucalığı gətirmir. Amma insanların biri-birini qəbul edə bilməmələri bu kimi hallar yaradır. Bu da əslində sovet maşınından bəzi inanclı insanlara da görünür bir az miras qalıb. Ona görə də AİP də 20 illik olsa ziyan çəkib. İslam əqidəli insanlar üçün isə səhvi təkrar etmək həm yolverilməz, həm də əzabdır. Düşünmürəm ki, indi AİP-də parçalanma olsun. Vahid komandamız seçki platforması və fəaliyyət proqramı üzərində işləyir. Seçki ərəfəsində bunları ictimaiyyətə təqdim edəcəyik. Siyasi israrımız yalnız iqtidara gəlmək deyil, Azərbaycanı hüquqi dövlətə çevirəcək, ədalətli və azad cəmiyyət qura biləcək, insan haqlarını real qoruyacaq hakimyyətə nail olmaqdır. Buna qadir olacaq fərdin siyasi kimliyindən asılı olmayaraq, hakmiyətə gəlməsini öz qələbəmiz hesab edəcəyik.
-Qərb institutları siyasi İslamla manipulyasiya edir. Azərbaycanda bunun nəticələrini hiss edirsinizmi?
-Qərbin bəzi rəsmi qurumlarının insanların inancına təsir göstərmək səyləri hiss olunur. Bu Azərbaycanda İslam cərəyanları arasında ziddiyyətlər yaratmaq cəhdi kimi təzahür edir. Bu, cəmiyyətdə inanclı insanların vəhdətinə qarşı edilir. Bəzi Qərb dövlətləri inanclı insanların mitinqləri zamanı öz vətəndaşlarını ehtiyatlı olmağa çağırırlarsa, bu, islamıçıları dünyaya təhlükə mənbəyi kimi göstərməyə yönəlib.
AİP Azərbaycanın müstəqil olmasını, Qərbdən və digər dünya güclərindən asılı olmamasını istəyir.
Qərb siyasi İslamın hakimiyyətə gəlməsini istəmir və Azərbaycanda siyasi İslama İranla qonşuluq aspektində, gələcəkdə Qərbin ölkəmizdəki maraqlarını məhdudlaşdıracaq hədəf kimi yanaşır. Yəni İran faktoru Azərbaycanda inanclı insanlara qərb dairələrinin münasibətini tənzimləyən əsas amildir. Bu amil hətta bəzən insan haqlarının qorunması baxımından da özünün ögeylik münasibətini göstərir.
Buna görə də AİP-in hakimiyyətə gəlməsi və seçkilərdə mühüm səs toplamasına razı olmayan dairələr bunun müqabilində hətta demokratik dəyərlərin ölkəmizdə təzahür tapmasının üstündən xətt çəkir. Bu zaman onlara xalqın üzərində daha qəddar rejimin olması maraqlıdır. Məlumdur ki, bundan narahat olan bəzi Azərbaycandakı diplomatik korpusların nümayəndələri ölkədəki siyasi partiyalarla qapalı görüşlər keçirir, mövcud vəziyyəti araşdırırlar. Təəssüf ki, belə görüşlərin nəticələrindən ictimaiyyət məlumatlandırılmır.